Omacnica prosowianka (Ostrinia nubilalis (Hübner, 1796)) to motyl nocny, który od 2009 roku występuje na terenie całej Polski. Obecnie gatunek ten uznany jest za największe zagrożenie w uprawach kukurydzy.
Firmy Bio-Lider naturalnie z BIO-GEN oraz PROCAM Polska prowadzą monitoring omacnicy prosowianki w różnych rejonach kraju, informacja nt. aktualnego zagrożenia u doradców obu firm.
Zastosowanie preparatu wpływa na ilość i jakość plonu kukurydzy. Ograniczenie występowania omacnicy jest priorytetem w osiągnięciu wydajnej uprawy kukurydzy. Preparat OstriniaSTOP zawiera wyselekcjonowane bakterie i wyciągi roślinne, które odpowiadają za zmianę warunków środowiska zewnętrznego rośliny (na liściach, łodygach i kolbach), stwarzając niekorzystne warunki do żerowania i zasiedlania roślin przez omacnicę prosowiankę. Wytwarzane przez bakterie metabolity indukują w roślinie naturalne systemy obronne przed uszkodzeniami spowodowanymi przez insekty.
Preparat zawiera wyselekcjonowane bakterie i wyciągi roślinne.
Oprysk: 100 g na 1 ha, zalecana ilość wody na 1 ha: 200-400 l.
Zalecane opryskiwanie: drobnokropliste lub grubokropliste.
Rekomendowany termin aplikacji: BBCH 16-31
Stosować preparat w godzinach późno popołudniowych i wieczornych.
Preparat można mieszać z nawozami dolistnymi i innymi agrochemikaliami za wyjątkiem fungicydów.
Motyle omacnicy prosowianki charakteryzuje dymorfizm płciowy, a więc różnice w wyglądzie samic i samców.
Samice są większe od samców i zwykle mają jaśniejsze ubarwienie.
Długość ciała samic osiąga do 15 mm a rozpiętość ich skrzydeł wynosi zwykle 25-34 mm. Przednie skrzydła są żółtawe lub jasnobrązowe z dwiema poprzecznymi, ciemniejszymi, zygzakowatymi liniami. Tylne skrzydła są jaśniejsze.
Długość ciała samców osiąga 12 mm a rozpiętość ich skrzydeł wynosi zwykle 20-26 mm. Przednie skrzydła są ciemnobrązowe z poprzecznymi, jaśniejszymi, zygzakowatymi liniami. Tylne skrzydła są jaśniejsze.
Przednie i tylne skrzydła obu płci są zakończone ciemniejszym paskiem oraz rzędem krótkich frędzelków. Zarówno samice jak i samce w spoczynku układają skrzydła w zarysie trójkąta.
Jaja omacnicy prosowianki są płaski i owalne o średnicy ok. 1 mm, układane dachówkowato w złożach od 1-2 do ponad 80. Początkowa są białe, następnie kremowe lub żółtawe a 2-3 dni przed wylęgiem przez osłonkę jaja widoczna jest czarna głowa gąsienicy.
Wylęgające się gąsienice mają długość 1-2 mm a wciągu swojego rozwoju przechodzą przez 5 stadiów rozwojowych, z których ostatnie osiąga do 25 mm. Ubarwienie ciała od bladożółtego do jasnobrązowego ze słabo zaznaczonymi ciemniejszymi plamkami na każdym segmencie ciała, natomiast głowa jest czarna lub brązowa. Gąsienice mają trzy pary odnóży tułowiowych oraz pięć par posówek na segmentach odwłokowych.
Poczwarka typu zamkniętego najczęściej znajduje się w resztkach pożniwnych kukurydzy, jest brązowa długości 13-17 mm. Niekiedy może być otoczona delikatną, białą przędzą.
Zimują gąsienice w resztkach pożniwnych. Przepoczwarczenie następuje wiosną w miejscu zimowania i może być rozciągnięte w czasie. Motyle pojawiają się w czerwcu i lipcu. Samce zwykle wylatują pierwsze a następnie pojawiają się samice. Szczyt liczebności przypada zwykle na koniec czerwca i trwa mniej więcej do końca drugiej dekady lipca. Składanie jaj rozpoczyna się zwykle w drugiej połowie czerwca a szczyt przypada od pierwszej do trzeciej dekady lipca. Pierwsze gąsienice wylęgają się już pod koniec czerwca a liczne wylęgi mają miejsce od końca pierwszej dekady do połowy trzeciej dekady lipca. Gąsienice aktywnie żerują a pod koniec sierpnie i we wrześniu poszukują miejsc do zimowania. W tym czasie gąsienice wgryzają się często do nasadowych części roślin kukurydzy. W Polsce gatunek rozwija jedno pokolenie w roku, jednak w cieplejszych latach, zwłaszcza na południu kraju może rozwinąć się drugie pokolenie.
Omacnica prosowianka jest polifagiem. Choć głównie atakuje uprawy kukurydzy (zwyczajna, cukrowa i inne) może również żerować na innych roślinach uprawnych, na buraku, chmielu, prosie, sorgo, papryce, pomidorze, winorośli, a także na jabłoni, rabarbarze, szpinaku czy malinie.
Stadium szkodliwym są gąsienice podczas, gdy motyle żywią się głównie nektarem kwiatowym. Gąsienica mogą uszkadzać praktycznie wszystkie nadziemne części kukurydzy. Początkową młode gąsienice uszkadzają liście wyjadając ich fragmenty. Następnie mogą żerować na kwiatach, kolbach i nasionach a także drążyć korytarze wewnątrz łodyg i kolb. Uszkodzenia mogą prowadzić do wyłamywania się kwiatostanów i całych roślin a także zakłócają transport wody i składników pokarmowych. Ponadto uszkodzenia są bramą wnikania grzybów patogenicznych, szczególnie z rodzaju Fusarium.
Motyle omacnicy mogą pojawiać się w pierwszej dekadzie czerwca a ich lot może trwać nawet do początku sierpnia. Są to motyle nocne a ich aktywność zaczyna się o zmierzchu podczas, gdy dzień spędzają kryjąc się na plantacji lub w otaczającej pola roślinności. Stąd też często są trudne do zaobserwowania. Podobnie jak gąsienice, które w krótkim czasie po wylęgu szukają kryjówek w zakamarkach roślin lub wgryzają się w rośliny kukurydzy. Aby uniknąć przeoczenia prowadzącej skryty tryb życia omacnicy prosowianki należy prowadzić monitoring. Niezwykle istotne jest zaobserwowanie wylotu motyli, a więc początku pojawu tego groźnego szkodnika. To kluczowe dla zaplanowania prawidłowej strategii prowadzenia plantacji i zapewnienia optymalnego efektu ekonomicznego. Najbardziej wiarygodnym źródłem informacji jest lokalnie prowadzony monitoring ponieważ wylot motyli może następować w różnych terminach w zależności od rejonu kraju.
Aby dostarczyć plantatorom najdokładniejsze informacje o wylocie motyli omacnicy prosowianki w Polsce firma BIO-GEN prowadzi szczegółowe obserwacje nad pojawem tego gatunku w poszczególnych rejonach kraju.
Skontaktuj się z doradcami PROCAM Polska lub Bio-Lider naturalnie z BIO-GEN
